Kanun
Numarası
: 6172
Kabul Tarihi
: 8/3/2011
Yayımlandığı R.Gazete :
Tarih
: 22/3/2011
Sayı
: 27882
Yayımlandığı Düstur : Tertip :
5 Cilt : 50 Sayfa:
6172 SAYILI SULAMA BİRLİĞİ KANUNU
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç,
Kapsam ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Kanunun amacı; ülkenin su varlık ve kaynaklarının
rasyonel kullanımı maksadıyla umumi sulardan faydalanmak üzere Devlet Su İşleri
Genel Müdürlüğü tarafından inşa edilmiş veya halen inşa edilmekte olan ya da
inşa edilmesi planlanan sulama tesislerini gayelerine uygun şekilde kullanmak,
işletmek, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün onayını almak suretiyle
işlettirmek, bu tesislerin bakım, onarım ve yönetim sorumluluğunu yürütmek,
tesisi geliştirmeye yönelik yeni projeler yapmak, yaptırmak veya tesisi
yenilemekle görevli sulama birliklerinin kuruluşu, organlar ile görev ve
yetkilerini düzenlemektir.(2) Sulama birlikleri kamu tüzel kişiliğine sahip
olup, bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde özel hukuk hükümlerine
tabidir.Tanımlar
MADDE 2 – (1) Bu Kanunun uygulanmasında;a) Bakan: DSİ’nin bağlı olduğu
Bakanı,b) Bakanlık: DSİ’nin bağlı olduğu Bakanlığı,c) Birlik: Sulama
birliğini,ç) Birlik ana statüsü: Çerçeve ana statüye uygun olarak kurucular
kurulu tarafından hazırlanarak Bakanlıkça onaylanan metni,d) Çerçeve ana statü:
Sulama birliklerinde seçim usulü, bütçe, borçlanma, borçların ödenmesine
ilişkin esaslar, alacakların tahsili, tarifeler, harcama usulü, yatırım
programı, personel istihdamı, tasfiye ve benzeri hususların düzenlendiği,
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlık ile İçişleri,
Maliye ve Tarım ve Köyişleri Bakanlıklarının görüşü alınarak Bakanlık
tarafından hazırlanan metni,e) Devir: DSİ tarafından inşa edilmiş veya halen
inşa edilmekte olan ya da inşa edilmesi planlanan sulama maksatlı tesislerin
işletme, bakım, onarım ve yönetim sorumluluğunun, DSİ ve birlik arasında
imzalanan sözleşme hükümleri uyarınca birliklere devredilmesini,f) DSİ: Devlet
Su İşleri Genel Müdürlüğünü,g) Görev alanı: DSİ’ce belirlenen ve suyun kullanım
maksadına göre, proje alanı içerisinde kalan sulama alanlarını,ğ) Kurucular
kurulu: Tüzel kişilik kazanabilmek için hazırlanarak Bakanlığa gönderilen
birlik ana statüsünü imzalayan kişilerden oluşan ve ilk yönetim kurulunun
seçilmesiyle görevi sona eren kurulu,h) Katılım payı: Su kullanıcılarının
birliğe ilk katılımlarında, kurucular kurulu veya birlik meclisi tarafından,
birlik ana statüsünde belirlenen şartlar dahilinde, arazinin her bir dekarı
için belirlenen ve bir defaya mahsus olmak üzere alınan payı,ı) Ortak tesis:
Birlik tarafından devralınan sulama tesisine hizmet eden fakat devir kapsamı
dışında kalan ve DSİ’ce işletilen tesisleri,i) Su kullanıcısı: Görev alanında
sulama yapan veya yapacak olan gerçek ya da tüzel kişiyi,j) Su kullanım hizmet
bedeli: Su kullanıcılarına suyun ulaştırılması, birliğin tüzel kişilik
kazanmasından önce görev alanı içinde açılmış olan yeraltı suyu kuyuları ile
yapılanlar da dâhil olmak üzere sulamadan dönen fazla suyun uzaklaştırılması,
birliğin sorumluluğundaki sulama tesisinin mütemmim cüzü olan servis yolları
için birlikçe yapılan yönetim, bakım ve onarım, yatırım geri ödeme, finansman,
personel, mal ve hizmet alım ve enerji kullanım giderleri gibi her türlü gideri
karşılayacak şekilde birlik meclisince belirlenen ve su kullanıcılarından
tahsil edilen tutarı,k) Tesis: Umumi sulardan faydalanmak üzere geliştirilmiş,
sulama maksadıyla inşa edilen su yapılarını veya tesisleri,1) Üst yönetici:
Birliğin işletme ve bakım hizmetlerini yürüten, birlik yönetimince atanmış
teknik personeli,m) Yerleşim birimi: 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye
Kanununa göre belediye teşkilatı ya da 18/3/1924 tarihli ve 442 sayılı Köy
Kanununa göre köy tüzel kişiliği oluşmuş yerleşim yeri ile 10/7/2004 tarihli ve
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununa göre büyükşehir belediyesi sınırları
dahilinde olup belde belediye ve köy tüzel kişiliğini kaybetmesi sonucu
mahalleye dönüşen ancak halen tarımsal faaliyetlerini devam ettiren yerleşim
yerlerini,ifade eder.İKİNCİ BÖLÜM Kuruluş Birliğin görev alanı ve çalışma
konuları
MADDE 3 – (1) Birliklere devredilen tesislerin hizmet alanı, birliklerin
görev alanı olup sınırları, kapsamı ve ismi DSİ tarafından belirlenir.
(2) Bir görev alanı içerisinde aynı amaçla birden fazla birlik kurulamaz.
(3) Birlik, devraldığı tesislerin işletme, bakım, onarım ve yönetim
sorumluluğunu çerçeve ana statüde ve devir sözleşmesinde yer alan esaslara
uygun olarak yürütür.
(4) Birliğin çalışma konuları şunlardır:a) Görev alanı içerisinde yer alan
tesislerin işletme, bakım, onarım, yönetim ve yenileme hizmetlerini usul ve
esaslarına uygun olarak yapmak.b) Katılım payını, su kullanım hizmet bedelini
ve uygulanan cezaları tahsil etmek.c) Devraldığı tesislerin yatırım bedellerini
geri ödemek.ç) Devraldığı tesisi DSİ’nin onayını almak suretiyle geliştirmek,
bu tesis ile ilgili yeni projeler yapmak veya yaptırmak.d) Görev alanı
içerisinde su miktarına bağlı olarak ekilecek bitki desenini Tarım ve Köyişleri
Bakanlığının ilgili birimleri ile işbirliği yaparak planlamak.e) Görev alanı
içerisinde öngörülen üretim hedeflerinin gerçekleşmesine katkıda bulunmak üzere
gerekli tedbirleri almak.f) Sulama ve diğer tarımsal konularda faaliyet
gösteren kurumlarla işbirliği yaparak araştırma, geliştirme ve eğitim
çalışmalarında bulunmak.g) Amaç ve görevleri ile ilgili konularda ulusal ve
uluslararası gelişmeleri takip etmek.ğ) Ortak tesisler için DSİ’ce sarf olunan
işletme ve bakım masraflarından kendi payına düşen miktarı ödemek.Birliğin
tüzel kişilik kazanması ve birliğe üyelik
MADDE 4 – (1) Birlik; tek yerleşim biriminden oluşan birlikler hariç
olmak üzere, görev alanı içinde bulunan her yerleşim biriminden; üçüncü
dereceye kadar hısım olmayan ve her yerleşim biriminden en az birer kişi ve
toplamda beş kişiden az olmamak üzere su kullanıcılarının imzaladığı birlik ana
statüsünün, DSİ’nin de görüşü alınmak suretiyle Bakanlıkça onaylanması sonucu
tüzel kişilik kazanır.
(2) Birliğin hizmeti, mahalli müşterek ihtiyaç niteliğinde olup birlik, 3
üncü maddede yer alan çalışma konuları ve devir sözleşmesinde belirtilen
esaslar çerçevesinde, DSİ’nin sahip olduğu görev ve yetkilere sahiptir.
(3) Birliğe üyelik kaydı, birlik meclisinin teşekkülüne kadar kurucular
kurulu tarafından yapılır.
(4) İlk birlik meclisi seçimlerinin yapılabilmesi için, birliğin tüzel
kişilik kazanmasından itibaren bir yıl içinde en az onsekiz üyelik kaydının
tamamlanmış olması şarttır. Bu süre içinde, öngörülen sayıda üyelik kaydının
gerçekleştirilememesi durumunda kurucular kurulu, birliğin tüzel kişiliğini
sona erdirmek üzere Bakanlığa başvurmak zorundadır.
(5) İlk üyelik kaydı sırasında bir defaya mahsus olmak üzere katılım payı
tahsil edilir. Katılım payı, birlikler için Bakanlar Kurulu kararı ile
yürürlüğe konulan yılı sulama ve kurutma tesisleri işletme ve bakım ücret
tarifelerinde dekar başına tespit edilen en düşük ücret tarifesinden aşağı
olamaz.
(6) Kurucular kurulunun çalışma usul ve esasları, üyelik kaydının nasıl
yapılacağı, katılım payının tahsili ve öngörülen sayıda üyelik kaydının
gerçekleştirilememesi sebebiyle tüzel kişiliğin sona erdirilmesi durumunda
katılım paylarının, o zamana kadar yapılan masraflar düşüldükten sonra iadesine
ilişkin hususlar birlik ana statüsünde belirlenir.
(7) Birlik görev alanında yer alan her su kullanıcısı gerçek ve tüzel kişi
o birliğe üye olma hakkına sahiptir.
(8) Birlik üyelerinin hakları şunlardır:a) Birlik meclisi toplantılarını
izlemek.b) Birliğe olan borçlarını su kullanım hizmet bedelini ve cezalarını
ödemiş olmak şartıyla (…)(1) meclis üyesi seçilmek.(1)c) Birliğin
sağladığı her türlü hizmetten faydalanmak.ç) Birlik faaliyetleri ile ilgili
bilgi istemek.
(9) Birlik üyelerinin yükümlülükleri şunlardır:a) Birlik tarafından
tahakkuk ettirilen su kullanım hizmet bedelini ve borçlarını düzenli olarak
ödemek.b) Birlik tarafından su yetersizliğine bağlı olarak yapılan ekim
planlamasına uymak, sulama planlaması ve su dağıtım ve münavebe programlarına
katılmak.c) Arazisi üzerinde yer alan sulama tesisini korumak, kişisel
kusurlarından dolayı meydana gelen zararları gidermek, aksi takdirde bu
zararları gidermek için birliğin yapacağı her türlü harcamayı birliğe ödemek.ç)
Birliğin sorumluluğunda olan tesisler ile kullanılan her türlü ekipmana zarar
vermemek, zarar verilmesi durumunda bu zararı tazmin etmek.d) Birliğin çalışma
konuları ile ilgili olarak istediği her türlü bilgiyi zamanında ve eksiksiz
olarak vermek.e) Birliğin sorumluluğunda olan tesisler üzerinde yapılan
işletme, bakım ve onarım çalışmaları için arazisine girilmesine izin vermek.
(10) Birlik üyeliğinden çıkarılma şartları şunlardır:a) Su kullanıcısı olma
vasfını kaybetmek.b) Birlik ana statüsüne veya birlik meclisi ve yönetim kurulu
kararlarına aykırı davranmak.
(11) Su kullanıcısı olma vasfını kaybedenleri birlik üyeliğinden çıkarmaya
yönetim kurulu; diğer nedenlerle birlik üyeliğinden çıkarmaya yönetim kurulunun
teklifi üzerine birlik meclisi yetkilidir.
(12) Yönetim kurulu veya birlik meclisi tarafından verilen üyelikten
çıkarma kararları, kararın alınmasından itibaren otuz gün içerisinde yönetim
kurulu tarafından ilgilisine bildirilir. Yönetim kurulu veya birlik meclisi
tarafından birlik üyeliğinden çıkarılanlar, bu kararın tebliğinden itibaren
kırkbeş gün içinde birlik meclisine itiraz edebilir. İtirazlar ilk birlik
meclisi toplantısında sonuçlandırılır ve otuz gün içerisinde ilgilisine
bildirilir. Bu kararlara karşı yargıya başvurma hakkı saklıdır.ÜÇÜNCÜ BÖLÜMBirlik
Organları ile Görev ve YetkilerBirlik organları
MADDE 5 – (1) Birliğin organları şunlardır:
a) Birlik meclisi.
b) Yönetim kurulu.
c) Denetim kurulu.
ç) Başkanlık._____________________(1) 6/7/2012 tarihli ve 28345
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin E.: 2011/53, K.:
2012/27 sayılı Kararı ile bu bentte yer alan “… birlik
üyesi seçmek ve …” ibaresi iptal edilmiştir.
11439 Birlik meclisine üyelik şartları, seçilme esasları, görev ve
yetkileri
MADDE 6 – (1) Birlik meclisine üyelik şartları şunlardır:
a) Kamu hizmetlerinden kısıtlı olmamak.
b) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde
belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl
veya daha fazla süreyle ya da Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal
düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikap, rüşvet,
hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas,
ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan
malvarlığı değerini aklama, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal
edinme suçlarından hapis cezasına mahkûm olmamak.
c) Onsekiz yaşını tamamlamış olmak.
ç) Birlik görev alanı içinde mülk sahibi olmak ya da araziyi fiilen
kullanmak üzere en az beş yıl süre için kiralamış olmak.
d) Seçim tarihi itibarıyla en az iki yıl süreyle su kullanıcısı olmak.(2)
Mülk sahibi ve araziyi kiralayan aynı anda aynı arazi için birlik meclisine üye
olamaz. Birlik görev alanı içindeki birden fazla yerleşim biriminde arazisi
bulunan ya da araziyi kiralamış olanlar, söz konusu arazilerin bulunduğu
yerleşim birimlerinin yalnız birinden meclis üyeliğine aday olabilir.
(3) Birlik meclisi, birliğe üye su kullanıcıları tarafından seçilen üyelerden
oluşur. Birlik meclisi üye sayısı, birlik ana statüsünde belirtilir.
(4) Birlik meclisi üyelerinin yerleşim birimlerine göre dağılımı, her
yerleşim biriminden en az iki temsilci olmak üzere birlik imkanları ile sulanan
toplam arazinin her yerleşim biriminde sulanan toplam araziye oranlanması
suretiyle bulunur.
(5) Birlik meclisi üyelerinin yerleşim birimlerine göre dağılımı görev
alanı ve tapu kayıtları gözönünde bulundurularak DSİ bölge müdürlüğü kayıtları
esas alınmak suretiyle tespit edilir.
(6) Birlik meclisi üyeliği seçimlerinde kullanılacak oy sayısı, birlik
görev alanı içindeki işletmeye açılmış toplam sulama alanının aynı alan
içindeki ortalama parsel büyüklüğüne bölünmesiyle tespit edilir. Her birlik
üyesi, sulama alanındaki arazisinin ortalama parsel büyüklüğüne bölünmesiyle
bulunacak sayıda oy hakkına sahiptir. Ancak oy hakkı beşi geçemez. Hesaplama
sonucu bulunacak küsuratlı değer yarıma eşit ve büyükse bir yukarısına
tamamlanır. Birlik meclisi üyeliği seçiminde oy kullanacak su kullanıcılarına
ait liste birlik merkezinin bulunduğu yerin seçim kurulu tarafından seçim
tarihinden üç ay önce ilan edilir. Listelere yapılan itirazlar seçim kurulu
tarafından karara bağlanır.
(7) Birlik meclisi üyeleri dört yıl için seçilir.
(8) Birlik meclisi üyeliği seçimi, birlik merkezinin bulunduğu yerin seçim
kurulu tarafından yapılır.
(9) Seçim gizli oy, açık tasnif usulüyle yapılır. Seçimle ilgili diğer
hususlar çerçeve ana statü ile belirlenir.
(10) Birlik meclisi her yıl iki defa birlik merkezinin bulunduğu yerde
olağan olarak toplanır. Toplantıda üye tam sayısının salt çoğunluğunun
bulunması gerekir. Nisap sağlanamadığı takdirde toplantı yedi gün sonraya tehir
edilir ve bu toplantıda nisap aranmaz.
(11) Birlik meclisi, başkanın veya üyelerin üçte birinin yazılı isteği
üzerine olağanüstü toplanır. Olağanüstü toplantının nisabı, olağan toplantıda
olduğu gibidir.
(12) Birlik meclisinde kararlar, toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile
alınır. Ancak birliğin iç ve dış kaynaklı kredi kullanması, sulama ücretinin
tespiti, cezaların tayini ve katılım payının belirlenmesine ait kararlarda
birlik meclisi üye tam sayısının üçte ikisinin oyu aranır.
(13) Birlik meclisinin toplantı ve çalışma usul ve esasları çerçeve ana
statüde belirlenir.
(14) Birlik üyeleri, birlik meclisi kararının kanun, birlik ana statüsü ve
sunulan hizmetin gereklerine aykırı olduğu iddiasıyla, toplantıyı takip eden
otuz gün içinde birlik merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemeye başvurabilir.
(15) Birlik meclisinin görev ve yetkileri şunlardır:
a) Başkanı seçmek.
b) Yönetim ve denetim kurullarının asıl ve yedek üyelerini seçmek.
c) Yönetim ve denetim kurulunu denetlemek ve ibra etmek.
ç) Bütçe ve çalışma programını tespit, tetkik, kabul ya da reddetmek.
d) Tesislerden birliğin kuruluş gayesine uygun olanların devralınmasına
karar vermek.
e) Birliğin işlerinin yürütülmesi için çalıştırılması gereken personelle
ilgili politikaları tespit etmek ve çalıştırılacak personelle sözleşme akdi
yapmak için başkana yetki vermek, yönetim kurulu üyelerine brüt asgari ücretin
yüzde ellisini ve başkana brüt asgari ücretin üç katını geçmemek üzere aylık
olarak ödenecek huzur hakları ile denetim kurulu üyelerine brüt asgari ücreti
geçmemek üzere yılda bir kez ödenecek huzur haklarını tespit etmek.
f) Birlik adına yapılacak sözleşme esaslarını tespit etmek, araç, gereç ve
iş makinesi temini veya satın alınması, işletme, bakım ve onarım hizmetleri ve
yeni tesis ve rehabilitasyon çalışmaları ile diğer işlerin ihaleyle üçüncü
kişilere yaptırılmasına karar vermek ve bu hususlarda yönetim kuruluna sözleşme
yapma yetkisi vermek.
g) Birliğin sulama hizmetinin gerektirdiği yatırım, bakım ve onarım
giderleri için borç kullanımına karar vermek.
ğ) Birlik ana statüsünde, Bakanlığın görüşüne uygun olarak değişiklik
yapmak.
h) Birliğin feshine, üye tam sayısının üçte ikisinin oyu ile karar vermek.
ı) Birliğin faaliyetleri ve birlik çalışanlarının koordinasyonuyla ilgili
düzenlemeleri yapmak, ceza tarifelerini tasdik etmek, su kullanım hizmet
bedelini Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan yılı sulama ve kurutma
tesisleri işletme ve bakım ücret tarifelerinde dekar başına tespit edilen en
düşük ücret tarifesinden aşağı olmamak üzere belirlemek.
i) Gözlemcilerin hazırladıkları raporlar ile teklif ve tavsiyeleri
görüşmek.Yönetim kurulu üyelerinin seçilme esasları, görev ve yetkileri
MADDE 7 – (1) Yönetim kurulu, birlik meclisi üyeleri tarafından gizli
oy, açık tasnif usulüyle kendi aralarından seçilen dört asıl üye ile başkandan
oluşur. Ayrıca dört yedek üye seçilir.
(2) Yönetim kurulu üyelerinin görev süresi iki yıldır.
(3) Yönetim kurulu, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve
katılanların salt çoğunluğu ile karar verir. Oyların eşit olması halinde
başkanın oyu yönünde karar alınmış sayılır.
(4) Yönetim kurulu toplantılarının gündeminin belirlenmesi ve çalışmasına
ilişkin usul ve esaslar birlik ana statüsü ile düzenlenir.(5) Yönetim kurulunun
görev ve yetkileri şunlardır:
a) Birliğe üye kaydını yapmak.
b) Kanun, tüzük, yönetmelik, birlik ana statüsü ve ilgili mevzuatla verilen
görevleri yapmak, yetkileri kullanmak ve birliği yönetmek.
c) Bütçe, kesin hesap ve bunlara ait raporları hazırlamak ve su kullanım
hizmet bedeli ve ceza tarifelerini birlik meclisinin onayına sunmak.
ç) Harcama kalemleri arasında aktarma yapmak.
d) Birlik meclisi tarafından kullanılmasına karar verilen iç ve dış kaynaklı
kredinin temini için bankalar ve ilgili kuruluşlar nezdinde görüşmeler yapmak
üzere başkana yetki vermek.
e) Artırma-eksiltme şartnameleri ile ihale ve satın alma kararlarını
incelemek ve tasdik etmek.
f) Birlik meclisi kararlarına uygun olarak birlik çalışma alanına giren
konularla ilgili kamu kuruluşları ile birlik adına yapılan sözleşmeleri karara
bağlamak.
g) Birlik yönetmelik taslaklarını ve birlik ana statüsü değişiklik
taslaklarını hazırlamak ve birlik meclisinin onayına sunmak.
ğ) Katılım paylarını, su kullanım hizmet bedeli ve para cezalarını
üyelerden tahsil etmek, birliğin alacaklarının takibini zamanında yapmak.
h) (ğ) bendine göre tahsil edilen tutarların, cazibeli sulama tesislerini
devralan birliklerde en az % 30’unu, pompajlı sulama tesislerini devralan
birliklerde en az % 15’ini, yatırım geri ödemeleri ile bakım ve onarım
işlerinde kullanmak; devralınan sulama tesisinin bir bölümünün cazibeli, bir
bölümünün pompajlı olması durumunda, cazibeli ve pompajlı alanı göz önüne
alarak yatırım geri ödemeleri ile bakım ve onarım payını % 15 ila % 30 arasında
belirleyip uygulamak.
ı) Tamamen ya da kısmen pompajlı sulama tesislerini devralan birliklerde,
(h) bendinde belirtilen paylar dışında kalmak ve bir önceki yıl sulamada
kullanılan toplam enerji bedelinden aşağı olmamak kaydıyla, bütçede uygulama
yılı içinde kullanılacak enerji bedelinin ödenmesini sağlayacak ödeneği tefrik
etmek.
i) İhtiyaç duyulması halinde birlik meclisi kararıyla bütçede bakım, onarım
ve yenileme işlerine ödenek aktarmak.(6) Beşinci fıkranın (h) bendinde
belirtilen paylar anılan bentte yer alan maksatlar dışında hiçbir şekilde
kullanılamaz. Yılı içinde kullanılmayan bu paylar aynı amaçla kullanılmak üzere
bir sonraki yıla devredilir.Denetim kurulu üyelerinin seçilme esasları, görev
ve yetkileri
MADDE 8 – (1) Denetim kurulu, birlik meclisi tarafından kendi üyeleri
veya birliğe kayıtlı su kullanıcıları arasından seçilen üç asıl ve üç yedek
üyeden oluşur. Denetim kurulu üyelerinin, çerçeve ana statüde belirlenen
şartları haiz olması şarttır.
(2) Denetim kurulu üyelerinin görev süresi iki yıldır.
(3) Denetim kurulunun görev ve yetkileri şunlardır:
a) Başkan ve yönetim kurulunun görevlerini mevzuata uygun olarak yürütüp
yürütmediğini birlik meclisi adına denetleyerek rapor hazırlamak ve birlik
meclisine sunmak.
b) Oy hakkı olmaksızın yönetim kurulu toplantılarına katılmak.c) Gerekli
görülmesi halinde, hazırlanan raporların bir suretini ilgili kurum veya
kuruluşa sunmak.Başkanın seçilme esasları, görev ve yetkileri
MADDE 9 – (1) Başkan, birlik meclisinin üyeleri arasından birlik
meclisi tarafından seçilir.
(2) Başkanın görev süresi dört yıldır.(3) Başkanın görev ve yetkileri
şunlardır:
a) Resmi merciler ve üçüncü şahıslar nezdinde birliği temsil etmek veya
yetki verdiği kişilere temsil ettirmek.
b) Bütçe tasarısını ve çalışma programını birlik meclisine ve ilgili
makamlara sunmak ve bütçeyi uygulamak.
c) Birlik meclisi ve yönetim kurulu kararlarını uygulamak, sonuçlarını
izlemek ve değerlendirmek.
ç) Birlik meclisi veya yönetim kurulu kararlarını gerektirmeyen konularda,
birlik ana statüsü ve ilgili mevzuatın verdiği yetkiler çerçevesinde gerekli
kararları alıp uygulamak.
d) Birlik bütçesinin tahsilat ve ödeme amirliğini yapmak ve gerektiğinde bu
yetkilerini istihdam edilen en üst yöneticiye devretmek.
e) Birlik meclisi kararları gereğince yapılan her türlü satın alma ve ihale
işlerini bir komisyon marifetiyle yürütmek ve yönetim kurulunun onayıyla
sonuçlandırmak.
f) Birlik gelirlerinin tahsilatının yapılmasını takip etmek, birliğin hak
ve menfaatlerini izleyip korumak.
g) Birlik meclisini ve yönetim kurulunu toplantıya çağırmak.
ğ) Birliğin yıllık çalışma programını uygulamak.
h) Yönetim kurulunun görüşünü de alarak birlikle ilgili konularda birlik
meclisine teklifte bulunmak.
ı) Birlik adına şartsız bağışları kabul etmek.
i) Birliğin taşınır ve taşınmaz varlığını yönetmek.
j) Birlik adına tahsil edilen paraları birlik meclisince belirlenen
oranlarda yatırım geri ödemeleri, bakım ve onarım işleri ile diğer işletme ve
personel giderlerinde kullanmak.
k) Diğer işletme ve personel giderleri payından, ihtiyaç duyulması halinde
birlik meclisi kararıyla bakım, onarım, yenileme ve genişletme işlerinde
kullanmak.
l) Herhangi bir sebeple görevinin başında bulunmadığı durumlarda yönetim
kurulu veya birlik meclisi üyelerinden birini başkanvekili olarak tayin etmek.
m) Birlik meclisi kararlarına uygun olarak gerekli personeli istihdam etmek.
n) Birlik meclisi tarafından kullanılmasına karar verilen iç ve dış
kaynaklı kredinin temini için bankalar ve ilgili kuruluşlar nezdinde görüşmeler
yapmak.
o) Bu Kanun ve ilgili diğer mevzuatın verdiği görev ve yetkileri kullanmak.
(4) Başkan, birlik meclisi ve yönetim kurulunun başkanıdır.
(5) Başkanvekili, başkanın herhangi bir sebeple görevinin başında
bulunmadığı durumlarda, başkanın görev ve yetkilerini kullanır.
(6) Birlik organlarını oluşturan üyelerin, bu Kanunun 6 ncı maddesinin
birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerindeki gerekçelerle hüküm giyerek seçilme
yeterliliklerini kaybetmeleri durumunda; bahse konu üyeler için meclis
tarafından kalan süreyi tamamlamak üzere yeni başkan, yönetim veya denetim
kurulu üyesi seçilir. Ancak, bu durumda boşalan meclis üyeliği için seçim
yapılamaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Mali Hükümler
Birlik bütçesi
MADDE 10 – (1) Birliğin çalışma programına uygun olarak hazırlanan
bütçe, birliğin mali yıl ve izleyen iki yıl içindeki gelir ve gider
tahminlerini gösterir. Bütçe ile gelirlerin toplanması ve harcamaların
yapılmasına izin verilir. Bütçeye ayrıntılı harcama programları ile finansman
programları eklenir. Mali yıl takvim yılıdır. Bütçe dışı harcama yapılamaz.
Başkan bütçe ödeneklerinin verimli, tutumlu ve yerinde harcanmasından
sorumludur. Bütçelerde gelir ve gider denkliğinin sağlanması esastır. Birlik
meclisince kabul edilen bütçe, ilgili DSİ bölge müdürünün onayı ile yürürlüğe
girer. Birlikçe yapılan borçlanma tutarı ve borç anapara ödemeleri, bütçe gelir
ve gider hesaplarıyla ilişkilendirilmeksizin ilgili hesaplarda izlenir. Ancak
borçlanma giderleri, faiz ödemeleri ve faiz gelirleri bütçe gelir ve gider
hesaplarında izlenir. Birliğin borç stok tutarı, DSİ’nin izni alınmak suretiyle
yapılan büyük çaplı yenileme işleri borçlanmaları hariç, en son kesinleşmiş
bütçe gelirleri toplamını aşamaz.
(2) Birliklerin, devraldığı tesislerin işletme, bakım, onarım ve yönetimi
ile ilgili çalışmalarında kâr gayesi güdülemez.
(3) Birliklerin, devraldığı tesislerin işletme, bakım, onarım ve yönetimi
için su kullanıcılarına tahakkuk ettirilen ve tahsil edilen ücretlerle, yine bu
maksatla her ne ad altında olursa olsun toplanan su kullanım hizmet bedeli,
ceza, bağış ve diğer gelirlerin tamamı, işletme, bakım, onarım ve yönetim
sorumluluğu devralınan tesis için sarf edilir.Birliğin gelir ve giderleri
MADDE 11 – (1) Birliğin gelirleri şunlardır:a) Katılım payı.
b) Su kullanım hizmet bedeli.
c) Her türlü yardım ve bağışlar.
ç) Yatırım bedellerine ilişkin geri ödeme katkı payı.
d) Birlik ana statüsüne aykırı hareket edenlerden alınan idari para
cezaları.
e) Alım, satım, kira, faiz ve benzerlerinden doğan gelirler.
f) Diğer gelirler.
(2) Birliğin giderleri şunlardır:
a) Kanunlar ve birlik ana statüsü ile birliğe verilen görev ve hizmetleri
karşılamak için yapılan harcamalar.
b) Personele ödenen aylık, ücret, harcırah ve huzur hakkı ile organlarının
seçilmiş üyelerine ödenen, harcırah, huzur hakkı ve hizmete ilişkin eğitim
harcamaları.
c) Birlik meclisi kararı, ilam ve sözleşmelere dayanan harcamalar ve
borçlar.
ç) Yatırım ve proje giderleri.
d) Makine, malzeme, ekipman ve gerekli diğer teçhizat için yapılan
harcamalar.
e) Tesislere ilişkin taahhüt edilen borçlara ve devraldığı tesislerin
yatırım bedellerine ilişkin geri ödemeler.
f) Diğer giderler.Ceza hükümleri
MADDE 12 – (1) Hazırlanan su dağıtım planında belirtilen zaman veya
süre dışında sulama yapan birlik üyelerine suladığı her dekar arazi başına su
kullanım hizmet bedelinin, birlik üyesi olmayanlara ise suladığı her dekar
arazi başına 19 uncu maddeye göre belirlenen su kullanım hizmet bedelinin iki
katına kadar; tekrarı halinde her defasında ayrı ayrı olmak üzere dört katına
kadar yönetim kurulu kararıyla idari para cezası verilir.
(2) Sulama beyannamesi vermeden ya da eksik beyanname ile sulama yapan
birlik üyelerine, suladığı her dekar arazi başına su kullanım hizmet bedelinin
iki katına kadar; birlik üyesi olmayanlara suladığı her dekar arazi başına 19
uncu maddeye göre belirlenen su kullanım hizmet bedelinin iki katına kadar
yönetim kurulu kararıyla idari para cezası verilir.
(3) Bu Kanuna göre verilen idari para cezaları tebliğinden itibaren bir ay
içerisinde birliğe ödenir.Alacakların tahsili
MADDE 13 – (1) Birlikler, 11 inci maddenin birinci fıkrasında yer alan
gelirlerini, birlik ana statüsünde belirtilen usul ve esaslara uygun olarak
tahsil eder.
(2) Birlikler 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu
hükümlerine göre alacaklarının tahsili yoluna başvurur.
(3) Başkan ve yönetim kurulu üyeleri, birliğin birinci fıkrada belirtilen
gelirleriyle ilgili işlemleri zamanında ve tam olarak yapmaktan; ayrıca,
gerekli tedbirleri almaktan müştereken ve müteselsilen sorumludur. Birlik
alacaklarının tahsili için gerekli işlemleri zamanında ve tam olarak yapmayan
başkan ve yönetim kurulu üyeleri kendi dönemlerinde oluşan zarardan şahsen
sorumlu tutulur.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Personel istihdamı
MADDE 14 – (1) Birliğin amacına uygun idari, teknik ve yardımcı teknik
personel 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre
çalıştırılır. Çalıştırılan personelin işvereni birliktir.
(2) Birliklerde istihdam edilecek teknik personel; sulama işletmeciliğinin
gerektirdiği amaca yönelik eğitimin verildiği fakülte veya yüksekokul mezunları
arasından çerçeve ana statüde belirlenen esaslar dahilinde seçilir.
(3) Birliğin toplam personel giderleri, gerçekleşen en son yıl bütçe
gelirlerinin her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4/1/1961
tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri
uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranı ile çarpımı sonucu
bulunan miktarın % 30'unu aşamaz. Bu oran ihtiyaç olması halinde birliğin
talebi üzerine Bakan onayı ile % 40’a kadar artırılabilir. Yıl içerisinde aylık
ve ücretlerde beklenmedik bir artışın meydana gelmesi sonucu personel
giderlerinin söz konusu oranları aşması durumunda; cari yıl ve izleyen yıllarda
personel giderleri bu oranların altına ininceye kadar yeni personel alımı
yapılamaz. Yeni personel alımı sebebiyle bu oranın aşılması halinde oluşan kamu
zararı, zararın oluştuğu tarihten itibaren hesaplanarak kanuni faiziyle
birlikte başkandan tahsil edilir.
(4) Birlikler, 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine
tabidir.
(5) Birliklerde istihdam edilen en üst yöneticinin görevine son
verilebilmesi için DSİ bölge müdürünün uygun görüşünün alınması zorunludur.
(6) Birlik organlarına seçilmiş olmak, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında zorunlu
sigortalılık ilişkisi kurulmasını gerektirmez ve bunlara ödenen huzur hakkı
tutarları prime esas kazanca dâhil edilmez.Birliklerin yap-işlet-devret
modeline iştiraki
MADDE 15 – (1) Birlikler, DSİ tarafından 8/6/1994 tarihli ve 3996
sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde
Yaptırılması Hakkında Kanun uyarınca yapılan tesislerin işletme ve bakım
hizmetlerinin yürütülmesi hususunda, görevlendirilen şirketle müstakilen veya
DSİ ile birlikte müştereken sözleşme imzalamaya yetkilidir.Siyaset yapma
yasağıMADDE 16 – (1) Birlikler siyasetle uğraşamaz, siyasi partilere her
ne suretle olursa olsun yardım yapamaz ve bunlardan yardım kabul edemez.
Gözlemciler
MADDE 17 – (1) Birlik meclisi toplantılarına, tesislerin amacına uygun
bir biçimde işletme, bakım, onarım, yönetim ve kullanımına ilişkin olarak
teklif ve tavsiyede bulunma ve bu konularda teknik denetleme yetkilerini haiz,
DSİ tarafından görevlendirilen gözlemciler katılır.
(2) Gözlemcilerin hazırladıkları raporlar ile teklif ve tavsiyelerin,
birlik meclisinin gündemine alınarak görüşülmesi sağlanır.
(3) Gözlemciler, birlik meclisi toplantısına katıldıktan sonra birlik
faaliyetlerine ve toplantıda görüşülen konulara ait raporunu on beş gün içinde
denetim yetkisi olan kuruma ve başkanlığa iletir.
(4) Birlik faaliyetleriyle ilgili Tarım ve Köy işleri Bakanlığının görev
alanında bulunan konularda, teklif ve tavsiyelerde bulunmakla sınırlı yetkileri
haiz bir gözlemci birlik meclisi toplantılarına katılmak üzere söz konusu
Bakanlık tarafından görevlendirilebilir.
(5) Gözlemcilerin oy hakkı yoktur.Denetim ve birlik mallarının durumu
MADDE 18 – (1) Birliklerin idari ve mali denetimi, her yıl valiler
tarafından yapılır veya yaptırılır. Birliğin idari ve mali denetimini yapmak
üzere vali tarafından, vali yardımcısının başkanlığında; defterdar, tarım il
müdürü, DSİ bölge müdürü ve il mahalli idareler müdürü veya bunların
görevlendirecekleri temsilcilerden oluşan bir denetim komisyonu kurulur.
(2) Denetim komisyonu raporu, valilik tarafından kamuoyunun bilgisine
sunulur.
(3) Komisyon tarafından yapılan denetim sonucu tespit edilen kamu zararı
tahsil edilmek üzere sorumlulara tebliğ edilir. Tebligattan itibaren otuz gün
içinde ödemenin yapılmaması veya tespit edilen kamu zararına sorumlular
tarafından itiraz edilmesi durumunda dosya hakkında karar verilmek üzere vali
tarafından Sayıştaya gönderilir. Sayıştay kararının kesinleşmesinden sonra kamu
zararı sorumlular tarafından otuz gün içinde birlik hesabına yatırılır. Tespit
edilen kamu zararı, sorumlular tarafından otuz gün içinde yatırılmaması halinde
2004 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.
(4) Birlikler, Bakanlığın idari ve teknik denetimine tabidir.
(5) Birlikler, Sayıştay tarafından doğrudan denetlenebilir.
(6) Birlikler hesaplarını ihtiyaç halinde sermaye piyasasında bağımsız
denetimle yetkili kuruluşlar listesinde yer alan bağımsız denetim kuruluşlarına
denetlettirebilir.
(7) Birliğin devraldığı sulama tesisi ve bütünleyici parçaları Devlet malı
olup, bunlara zarar verenler hakkında 5237 sayılı Kanunun Devlet malına zarar
verme ile ilgili ceza hükümleri tatbik olunur.Birlik üyesi olmayan su
kullanıcılarının durumu
MADDE 19 – (1) Birliğin görev alanında bulunan tesisten istifade eden
su kullanıcıları, birlik üyesi olmasalar dahi, bu Kanunda ve birlik ana
statüsünde öngörülen esaslar çerçevesinde, sulama işletme faaliyetlerine
ilişkin olarak alınan kararlara diğer birlik üyeleri gibi uymaya ve
yükümlülüklerini zamanında yerine getirmeye mecburdur. Üye olmayan su
kullanıcılarının sulamadan faydalanmayla ilgili hakları kısıtlanamaz. Ancak,
mali mükellefiyetleri birlik meclisi kararı ile iki katına kadar
artırılabilir.Birlik tüzel kişiliğinin sona ermesi
MADDE 20 – (1) Birliğin amacına ulaşamayacağının ya da birlik
meclisinin 6 ncı maddede belirtilen sayıda toplantı yapmadığının Bakanlıkça
tespit edilmesi durumunda birlik Bakan onayı ile feshedilir.
(2) Birlik meclisi, üye tam sayısının üçte iki çoğunluğunun kararı ile
birliği feshedebilir.
(3) Birliğin tasfiyesi yönetim kurulu tarafından yürütülür. Tasfiyenin usul
ve esasları çerçeve ana statü ile düzenlenir.
(4) Birliğin kurulamaması veya feshedilmesi hallerinde, hizmetlerin
aksamaması için, sulama faaliyetlerini DSİ kendi imkanları ile yapar veya
yıllara sari olarak hizmet alımı yoluyla yaptırabilir.Değiştirilen, yürürlükten
kaldırılan ve uygulanmayacak hükümler
MADDE 21 – (1) Birlik, 5/1/1961 tarihli ve 237 sayılı Taşıt Kanunu
hükümlerine tabi değildir.
(2) (26/5/2005 tarihli ve 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanunu
ile ilgili olup yerine işlenmiştir.)
(3) (24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu
ile ilgili olup yerine işlenmiştir.)
Mevcut birlikler
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte 26/5/2005
tarihli ve 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanununa göre kurulmuş olan
sulama birlikleri on sekiz ay içinde durumlarını bu Kanuna uygun hale getirmek
zorundadır. Aksi takdirde bu birliklerin tüzel kişiliği kendiliğinden sona erer
ve bu birlikler valinin görevlendireceği vali yardımcısı başkanlığında;
defterdarlık, tarım il müdürlüğü, DSİ bölge müdürlüğü ve il mahalli idareler
müdürlüğü yetkililerinden oluşan tasfiye komisyonu tarafından en geç iki ay
içinde tasfiye edilir. Birliğin tüm hak, alacak, borç ve 14/7/1965 tarihli ve
657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olmayan personeli ile birliğe ait
taşınır ve taşınmazlar bu Kanuna istinaden kurulan yeni birliğe devrolunur.
(2) Kurulmuş olan sulama birliklerinde 657 sayılı Kanuna tabi olarak
çalışan personel, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde
Devlet Personel Başkanlığınca tespit edilecek ihtiyaca göre kadroları ile
mükteseplerine uygun olarak diğer kamu kurum ve kuruluşlarına devredilir.
(3) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce kurulmuş olan birliklerde
sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar, mevcut statüleri ile istihdam
edilmeye devam olunur. Birlikler, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren
mevcut statüleri devam edenler dışında yeni sözleşmeli personel istihdam
edemezler.
(4) Bakanlık DSİ’nin teklifi üzerine birliklerin, bu maddeye göre yeniden
kurulmaları sırasında görev alanlarında değişiklik yapmaya yetkilidir.
Yürürlük
MADDE 22 – (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 23 – (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.